8 op 10 werknemers bereid om bij afwezigheid 'iets voor het werk te doen'

Brussel, 27 mei 2021 - Werkgevers (44%) én werknemers (64%) vinden verzuim storend, blijkt uit cijfers van Mensura en Certimed. Opmerkelijk daarbij is dat een grote groep werknemers principieel bereid blijkt om met de werkgever te bekijken of ze nog inzetbaar zijn tijdens hun afwezigheid (83%). “Dit is een hoopvol signaal”, aldus Bart Teuwen, verzuimexpert bij Mensura en Certimed. “Het toont dat wie tijdens afwezigheid wil en kan werken bereid is om de mogelijkheden te bespreken.” Dat de dialoog over verzuim en inzetbaarheid op een andere manier gevoerd moet worden, toont ook een ander cijfer aan: 7 op de 10 Belgen ging namelijk al eens ziek naar het werk. “Het gevaar van presenteïsme, toch gaan werken omdat je daartoe terechte of vermeende druk ervaart, loert dus om de hoek. De bestaande benadering van verzuim faalt. We moeten met alle betrokkenen opnieuw rond de tafel.”

We balen als onze collega ziek is

​De Belgische werknemers en werkgevers vinden ziekteverzuim vervelend. Dat blijkt uit een onafhankelijk verzuimonderzoek* van Mensura en Certimed. Zo’n 44% van de werkgevers vindt verzuim zeer storend voor hun bedrijf. 1 op 3 noemt het ‘eerder storend’. Ook werknemers balen wanneer een collega ongepland niet op het werk verschijnt. Maar liefst 64% van de werknemers vindt ziekteverzuim van collega’s vervelend.

“Het werk van een afwezige collega opvangen, de vervanger inwerken, plots moeten terugkomen op een roostervrije dag... het zijn maar enkele voorbeelden van het effect van afwezigheid op de directe collega’s. En daar schuilt ook een gevaar: voor je het goed en wel beseft kan er zich een verzuimcultuur installeren waarbij werknemers die altijd aanwezig zijn, zich bij een volgende gelegenheid ook ziek gaan melden.”
​Bart Teuwen, verzuimexpert bij Mensura en Certimed

We zijn bereid om tijdens afwezigheid “iets voor het werk te doen”

Volgens Bart Teuwen is het belangrijk dat werkgevers op een andere, warm-zakelijke, manier in dialoog gaan met werknemers wanneer deze door ziekte of een ongeval afwezig zijn.

“Werkgevers gaan meestal niet in gesprek met een medewerker die afwezig is door ziekte of ongeval. Het blijft in veel gevallen beperkt tot de melding van de afwezigheid en het obligate ziektebriefje. We zouden echter veel meer moeten denken in termen van mogelijkheden. Wie met een gebroken been thuis zit of wie langdurig ziek is, kan en wil mogelijk op de ene of andere manier nog aan het werk. Inzetten op de mogelijkheden die medewerkers wél nog hebben, is een zeer belangrijke stap op weg naar een structurele vermindering van het ziekteverzuim in ons land. Ook het re-integratieproces na een lange periode van afwezigheid heeft nood aan die mindset.” ​ ​
​Bart Teuwen

Uit het onderzoek van Mensura en Certimed blijkt alvast dat werknemers ervoor open staan om tijdens een periode van afwezigheid op de ene of andere manier aan de slag te blijven. Zo geeft 83% van de werknemers aan dat ze bereid zouden zijn om, als de omstandigheden dat toelaten, nog iets voor het werk te doen terwijl ze door ziekte of een ongeval thuis moeten blijven.

Gevaar voor presenteïsme

​Tegelijk waarschuwen Mensura en Certimed ook voor de risico’s van presenteïsme.

“Niemand wordt verondersteld om ziek te werken. Gezondheid en welzijn zijn essentieel om gemotiveerd, productief en duurzaam aan de slag te zijn. Wie toch ziek naar het werk gaat, kan mogelijk collega’s besmetten en zal niet efficiënt presteren.”
​Bart Teuwen

De cijfers uit het verzuimonderzoek doen uitschijnen dat de werkende Belg deze grens al eens opzoekt. 67% van de actieve bevolking geeft aan dat ze ziek aan de slag zouden gaan. 7 op 10 bleven effectief ook al eens aan het werk ondanks dat ze ziek waren of zich niet in staat voelden om te gaan werken.

Vooral werknemers uit de jongere leeftijdscategorie (18-34 jaar) gaan werken ondanks ziekte (73%). Ook vrouwen (72%) gaan vaker ziek werken dan mannen (62%). Enkele redenen die worden aangegeven om te blijven werken is dat men zich nuttig wil voelen, maar ook omdat men een goede indruk wil maken of omdat men de reactie van collega’s of leidinggevenden vreest.

“Deze cijfers benadrukken het belang van een open dialoog tussen werkgevers en werknemers. De werknemer mag geen druk voelen om ziek aan het werk te gaan. Maar wanneer de werknemer zich graag wil inzetten, moeten alternatieven bespreekbaar zijn. Zo heeft de coronacrisis aangetoond dat je in veel functies evengoed van thuis uit, ook in quarantaine, inzetbaar kunt blijven. Door een vorm van telewerk toe te laten, ondersteun je als werkgever een zieke medewerker die aangeeft zich nuttig te willen maken.”
​Bart Teuwen

Om tot een duurzaam positief verzuimbeleid te komen roepen Mensura en Certimed iedereen op die met verzuim te maken krijgt – werkgevers, experten, HR-managers én werknemers – om in dialoog te gaan. Mensura en Certimed lanceerden daarom het verzuimcharter, een website waarop interne en externe inzichten rond verzuim worden gebundeld: www.verzuimcharter.be.

^{* Onafhankelijk verzuimonderzoek uitgevoerd tussen 5 maart 2021 en 23 maart 2021 door onderzoeksbureau Indiville in opdracht van Mensura en Certimed bij 1000 werknemers (53% bedienden, 8% arbeiders, 39% ambtenaren) en 511 werkgevers (HR-profielen of andere betrokkenheid bij verzuimbeleid). Data zijn representatief op geslacht, leeftijd en regio bij werknemers en op bedrijfsgrootte bij werkgevers.}